1 gram kokainy kosztuje u nas około 250 zł – ponad 12 razy więcej niż znacznie popularniejszej marihuany. 

Jak donosi wydany w czerwcu 2020 roku raport Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, wyniki ankiet z 2019 roku mogą napawać optymizm, bo nastąpił spadek rozpowszechnienia używania używek wśród młodzieży oraz zmniejszył się odsetek badanych, którzy mają wśród przyjaciół osoby używające. Ale są też powody do niepokoju.

– Po pierwsze obserwujemy długotrwały trend spadkowy przekonań o ryzyku związanym z paleniem marihuany lub haszyszu, a po drugie nadal utrzymuje się przewaga oczekiwań pozytywnych konsekwencji używania nad antycypacjami konsekwencji negatywnych. Obie te kwestie wystawiają nie najlepsze noty skuteczności przekazu profilaktycznego adresowanego do młodzieży – uważa autor badania Janusz Sierosławski z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.

Wśród młodzieży najpopularniejszym narkotykiem pozostają pochodne konopii. Do ich zażywania przyznaje się 21,4 proc. nastolatków w wieku 15-16 lat i aż 37,2 proc. młodych osób w wieku 17-18 lat. 

W czołówce najpopularniejszych używek i substancji psychoaktywnych pozostają też alkohol, środki uspokajające i leki przeciwbólowe zażywane najczęściej w mieszankach. 

Alkohol jest najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży szkolnej – podobnie jak u dorosłych. Próby picia ma za sobą znaczna większość nastolatków.

Jednocześnie trwa proces wyrównywania różnic we wzorach picia między dziewczętami i chłopcami. Przez lata to nastoletni chłopcy pili częściej i więcej niż ich rówieśniczki. Obecnie ten trend się zmienia. Nie dlatego, że dziewczynki piją więcej, po prostu mocniej spadło spożycie alkoholu wśród chłopców. 

Spada też popularność oraz dostępność nowych substancji psychoaktywnych – czyli tzw. “dopalaczy”, czemu towarzyszy wzrost przekonania o ryzyku związanym z ich używaniem. 

Z oficjalnych raportów Głównego Inspektoratu Sanitarnego wynika, że zmniejsza się liczba zabezpieczonych produktów, nałożonych kar, zgłoszonych zatruć i zgonów. W 2019 r. liczba zatruć była dwa razy mniejsza niż rok wcześniej. W zeszłym roku wynosiła ok. 2,2 tys. przypadków. 

Mimo to, polska młodzież jest wciąż wśród europejskich liderów konsumpcji dopalaczy. Podobnie zresztą jak kilku innych substancji.

Możemy to łatwo sprawdzić, gdyż badanie, którego efekty przytoczyliśmy powyżej, jest częścią międzynarodowego projektu „European School Survey Project on Alcohol and Drugs” (ESPAD). To oznacza, że podobne badania są realizowane w innych europejskich krajach.

Ankieta dotycząca Polski została opublikowana w czerwcu, ale wyniki dla innych krajów są wciąż niedostępne, dlatego przy porównywaniu Polski z resztą Europy będziemy posługiwać się danymi z 2015 roku.

Jeśli chodzi o spożycie alkoholu plasujemy się poniżej europejskiej średniej. Niestety, kolejne sześć z ośmiu kluczowych wskaźników jest u nas wyższych niż w Europie. Polskie nastolatki częściej od ich rówieśników sięgają po narkotyki na bazie konopii, dopalacze i środki uspokajające oraz nasenne przepisywane bez recepty od lekarza. 

Analizując dane z 39 krajów można zauważyć, że polska młodzież zajmuje niechlubne, najwyższe miejsca z największym odsetkiem osób, które przyznają się do zażywania dopalaczy czy leków uspokajających i nasennych na receptę bez przepisu od lekarza. Szczegóły z podziałem na kategorie poniżej.

– Szczególny niepokój powinny budzić dość znaczne odsetki młodzieży sięgającej po alkohol w połączeniu z lekami oraz jeszcze większe z przetworami konopi używanymi łącznie z alkoholem. Łączne przyjmowanie różnych substancji jest szczególnie niebezpieczne ze względu na ryzyko szkód zdrowotnych wzmacniane przez efekt możliwej interakcji między substancjami – wskazuje Janusz Sierosławski.

Co również powinno martwić to fakt, że Polska młodzież uważa, że dostępność wielu substancji odurzających jest stosunkowo duża.